fbpx
Wikipedia

Idioma camsá

El camsá, kamsá o sibundoy es una lengua indígena del sur de Colombia hablada por unas cuatro mil personas de la etnia camsá. Filogenéticamente parece ser una lengua aislada.

Kamsá, Sibundoy, Coche, Mocoa
Kamintšá
Hablado en Colombia Colombia
Región Putumayo
Hablantes 2.000 (1997)[1]
4.022 (2004)
Familia Lengua aislada

Clasificación

No se han podido determinar parentescos fiables entre el camsá y ninguna otra lengua de la región, por lo que se la considera una lengua aislada, o una lengua no clasificada.

Entre los parentescos especulativos se ha propuesto, bajo evidencias poco fiables, que podría estar relacionada con las lenguas chibchas, sobre la base de evidencias léxicas superficiales, aunque el proyecto de comparación sistemática no muestra similitudes particularmente cercanas entre el chibcha y el camsá.[2]​ Igualmente especulativa es la propuesta de Joseph Greenberg de que el kamsá podría formar, junto las lenguas arawak, las lenguas tupí y otra serie de familias menores, un hipotético macrofilo ecuatorial.[3]​ Esta clasificación se basa igualmente en datos muy pobres y la mayoría de los especialistas la consideran inconcluyente y altamente especulativa.[4]​ Otros autores consideran más probable el parentesco lejano del camsá con otras lenguas asiladas o cuasi-asiladas de la región como el Andaquí, el Tinigua, el Cofán, el Awá y el Guambiano.

Fonología

Tiene seis fonemas vocálicos y 20 consonánticos, entre los cuales se destacan, como peculiaridad, las consonantes retroflejas, también presentes en el guambiano. Estos son los fonemas de la lengua camsá:

Vocales
Consonantes

Los fonemas p y f aparecen en palabras prestadas del castellano u otras lenguas.

Vocabulario

Vocabulario camsá según Huber y Reed (1992):[5]

Glosa Kamsá Notas
1 lengua biᶘtá-xa
2 boca wajá-ɕa
3 labio wajatsebiá-ɕa
4 diente xuatsá-ɕe
5 nariz tsxá-ɕe
6 ojo bɕnɨ-bé
7 oreja matskuá-ɕe
8 cabeza bestɕá-ɕe, betɕá-ɕe
9 frente xuentsɨɕá-ɕe
10 cabello stxɨnɨ́-xa
11 mentón kumbambɨ́-ɕa
12 barba wangɨtsboboʃɨ́-xua
13 cuello tamoɕá-xa
14 pecho kotʃá-xa
15 teta, seno, pechos tʃótʃo
16 vientre, abdomen wabsbiá
17 espalda stɨtɕá-xa
18 hombro tantɕá-xa
19 brazo buakuá-tɕe
21 codo ʃɨmia-bé
22 mano kukuá-tɕe
23 dedo de la mano ntɕabuá-bxa
24 una ngétsebia-ɕe
25 pierna mɨntxá-xa
27 rodilla ntsamiá-ɕe
28 espinilla ɕɨbxá-xa
29 pie ʃekuá-tɕe
30 dedo del pie xɨntɕá-bxa
31 piel bobátʃe
32 hueso betá-ɕe, betá-bxa
33 sangre buíɲe
34 corazón ainána
35 pulmones béxnatse
36 pene lótɕe
37 vulva salápo
38 hombre entɕá (jentɕá)
39 varón bojabása
40 mujer ʃembása
41 gente entɕánga
42 marido, esposo bojá
43 marida, esposa ʃéma
44 padre taitá, bébta
45 madre mamá, bebmá, máma
46 criatura ɕeɕóna, (ɕoɕóna)
47 viejo bɨtsanań
48 agua bújeʃe, béxa-je
49 río béxa-ke, bʃáxa-je
51 lago wabxaxóna-je
52 pantano xatɨʃáɲe
53 fuente, ojo de agua obaxtʃkaníɲe
54 caída de agua buatʃkɨkxaníɲe
55 catarata, raudal bʃawenaníɲe
56 candela, fuego íɲe, níɲe
57 ceniza xatinjá
58 carbón enaxomá-ɕe
59 humo ngóna
60 leña niɲá
61 cíelo sel-óka < español
62 lluvia wabténa
63 viento bínjia
64 sol ʃínje
65 luna xuaʃkóna
66 estrella estrelja-téma < español
67 día bɨnɨ-té, té
68 noche ibéta
69 trueno waxuesajá
70 relámpago tkuínje
71 arco iris tsɨbkuákuatxo
72 tierra bʃántse
73 piedra ndɨtɕ-bé
74 arena kaskáxo < español
75 casa jébna
76 techo thɨxnaɲe, bonxanána
77 puerta bɨɕá-ɕe
78 banco tɕenɨ́-ɕe
79 estera txuá-ʃe
80 hamaca uxonjanɨ́-ʃa
81 catre, cama de barbacoa xutsnɨ́-ʃa
82 olla matbá-xa
83 roza, sementera xaxáɲe
84 caserío pueblo-téma < español
85 camino, sendero, trocha benátʃe
86 red ataʒajɨ́-ʃa < español
87 anzuelo ansuelɨ-bxuá < español
88 hacha tatɕnía < español
89 cuchillo kutʃiljɨ-bxa < español
90 canoa kanoú-ɕe
91 remo ʒem-bé < español
92 porra, macana ngarot-bé < español
93 lanza lantsɨ́-ʃa < español
94 arco de cazar arkú-bxa < español
95 flecha pletʃɨ-bxuá < español
96 cerbatana . xuesanɨ-ɕa
97 danta bɨtsijá
98 tigre tígre < español
99 león, puma león < español
100 armadillo armadiljo-bé
101 perro kéɕe
102 venado biángana, móngoxo
103 murciélago tʃimbiláko
104 nutria salado-bé
105 capuchin, machín komendéro < español
110 paca, guagua mɨmaɕe
113 tortuga tortúga-ɕe < español
115 saíno saín kótɕe < español
117 agutí entsóje-ɕe
118 rata ʒáta-tɕe < español
119 gato meséto
120 ratón ʃiéna
121 cola waskuatɕi-xuá
122 serpiente, culebra mɨtɕkuáje
123 mapana amarón
126 sapo sápo < español
127 pájaro ʃlóbtɕe
128 picaflor, colibrí ngɨntsiána
130 tucán pikúdo
131 loro ʃatúo, ʃatú
133 gallinazo ngaljináso < español
134 pavo tʃúmbo
135 lechuza, búho koskúngo
136 pava de monte kukuána
137 gallina tuámba
138 pescado beóna
140 abeja txowána
141 mosca ʃatsɨbiána
142 pulga nzantsána
143 piojo mɨtsána
144 zancudo ʃɨngna-bxa
146 hormiga xuána
147 arana báxna, batʃná-ɕe
148 nigua, pigue tsɨtxóna
149 monte txá-ɲe
150 pajonal, sabana xatʃáɲe
151 cerro, loma batsxáɲe
152 árbol betíje, betijé-ʃe
153 hoja tsbuaná-tʃe
154 hoja de árbol tsbuaná-tʃe
155 flor wantɕebxú-ʃa
156 fruta ʃaxuan-bé
158 raíz tbɨtɨ́-xa
159 semilla xénaje
160 palo niɲɨ́-ɕe
161 hierba ʃákuana
162 maíz mátse
163 yuca bʃendɨ́-ɕe
165 tabaco tbáko < español
166 algodón tongéntse-ʃe
167 calabazo poro taus-bé
168 ñame tʃaná
169 camote mijá
170 achiote, bija mandorɨ́-ʃa
171 ají tsɨtɕá
173 ayahuasca, jajé biaxíje
174 plátano blandɨ́-tɕa < español
178 caña brava ɕɨ́-ɕe
179 sal tamó
180 chicha, masato bóko-ye
181 uno kánje
182 dos úta
183 tres únga
184 cuatro kánta
185 cinco ʃátʃna
190 diez bnɨ́tsan
191 primero natsána
192 último ústonoje
193 sonajero, maraca marakɨ́-ʃe < español
194 tambor ɕɨnxana-bé
195 cushma ʃabuanguanɨ-xuá
196 orejera, arete wamatsaxonjanɨ́-ʃa
197 máscara xobɨ́tsanɨ-ɕe
198 curandero tatɕmbuá, jobá
199 cacique, curaca, capitán utabná, mandádo < español
200 yo, mí usted átɕe
201 usted áka
202 él tʃá
203 ella tʃá
204 nosotros inclusivo bɨ́nga
206 ustedes tɕingabtánga
207 ellos tʃɨ́nga
208 mi mano átɕ-be kukuá-tɕe
209 tu mano ák-be kukuá-tɕe
210 su mano tʃá-be kukuá-tɕe
211 nuestras manos bɨng-be kukuá-tɕe
213 sus manos (de ellos) tʃɨ́ng-be kukuátɕe
214 mi arco átɕ-be arkú-bxa < español
215 tu arco ák-be arkú-bxa
216 su arco (de él) tsá-be arkú-bxa
217 nuestro arco bɨ́ng-be arkú-bxa
219 su arco (de ellos) tʃɨ́ng-be arkú-bxa
220 grande bɨ́ts
221 pequeño báse, bíntʃe
222 frío ʃék-bana
223 caliente ntɕníɲe
224 bueno tɕábe, tɕabá
225 malo baká, bákna sóje
226 blanco bxántse
227 negro btsénga
228 vaya, ve! m-ó-tsa
229 ven! m-á-bo
230 come! m-ó-se
231 bebe! m-o-bɕé
232 duerme! m-o-tsámana
233 corona tʃinʃ-óka
234 dientes delanteros incisivos btɨɕá-ɕe
236 pelo largo bɨ́n stxɨná-ʃe
237 garganta y cuello bexɨ́ngua-xa
238 nuez de la garganta tamoɕtxon-bé
239 espalda, parte superior stɨtɕá-xa
241 muñeca ʃɨmia-bé
242 pierna inferior ɕɨbxá-tɕe
243 el pelo del cuerpo bobo-ʃɨ́-xa
244 estómago wabsbiá
245 intestinos tʃuntʃuljɨ-xua-ngá
246 viejita wela-xéma
247 nubes quietas xantɕetɨ́-ʃe
249 roza, sementera de maíz taɕxá-ɲe
250 quebrada báse béxa-je
251 piedrecillas ndɨtɕmé-ʃe
252 rocas grandes peɲí-ɕe < español
253 camino, sendero, trocha axʃatʃnɨxní-ɲe
255 rancho tambo-téma
256 este kém
257 eso, ese, aquel tʃɨ́
258 quién ndá, ndmuá
259 que ndajá
260 no ndóɲe
261 todos njćtska
262 muchos bɨtská, bá, bá-nga
263 largo bɨ́n
264 corteza xubobá-ʃe
265 carne mɨntɕéna
267 grasa minjiká < español
268 huevo ʃɨmnɨ-bé
269 cuerno tsɨtxoní-ɕe
270 pluma plumɨ-bxuá < español
271 uña, garra ngétsebia-ɕe
272 barriga wabsbiá
273 hígado bekotʃká
274 beber xatmuána, xobɕiána
275 comer xasána
276 morder xaxantsána
277 ver xinjána
278 oír xowenána
279 saber xtsetatɕmbuána
280 dormir xómanana
281 morir xóbanana
282 matar xóbana
283 nadar xatʃbabána
284 volar xongébxuana
285 andar xtsanána
286 venir xabána
287 acostarse xtsexáxonana
288 sentarse xotbemána
289 ponerse en pie, de pie xotsajána
290 dar xatɕetajána
291 decir xajanána
292 quemar, arder xtsejiɲána
293 montaña xáɲe
294 rojo buángana
295 verde ngɨ́bʃna
296 amarillo tsɨɕijána
297 lleno xútxena
298 nuevo tsɨ́m
299 redondo -bé
300 seco boxóxo, buaʃána
301 nombre wabáina
302 cómo ntɕámo
303 cuándo ntséko, ntséko ora
304 donde ndm-óka, ndaj-éntɕe
305 aquí mu-éntɕe
306 allí tʃ-éntɕe
307 otro ínje, injá
308 poco batɕá, básebta
309 neblina xantɕetɨ́-ʃe
310 fluir xtsobuána
311 mar már béxa-je
312 mojado btʃékuana
313 lavar xáxabiana
314 gusano tsɨkɨmiána
315 ala xuatɨngmiá-ʃa
316 piel peluda bobo-ʃá, bobó-ʃe
317 ombligo wamɨʃtɨtɨ́-ɕa
318 saliva jebuá-je
319 leche létɕi-je < español
320 con -ka, -btaka
321 en -óka, -íɲe, -éntɕe
322 en, lugar definido -óka
323 si -se, -sna
324 hielo jélo < español
326 helarse xtseʃekbána
327 niño báse-tema
328 oscuro ibéta
329 cortar kutʃú-j
330 ancho tɨntɕá
331 estrecho, angosto báse tɨntɕá
332 lejos bɨn-óka
333 cerca béko-ɲe
334 grueso xoʃá
335 delgado báse xoʃá
336 corto béko
337 pesado teʃut-, úta
338 embotado ndɨ-ngmɨtʃɨ́-bxa
339 afilado bɕá-xa, ngmitʃɨ́-bxa
340 sucio tsénga, tsengá
341 podrido xanguána
342 liso bɨngɨnjána
343 recto nderítʃe
344 correcto tɕabá
345 izquierdo waɲikuaj-ói-ka
346 derecho katʃbi-ói-ka
347 viejo tángua
348 frotar xanɨtxuána
349 jalar, arrastrar xuasxanána
350 empujar xatsɨntɕána
351 botar, tirar xutɕenána
352 golpear xuénanana
353 hender xaʃtɨtɕána
354 punzar, chuzar xangɨsɨtxuána
355 cavar xaxutxuána
356 atar xabátsikana
357 coser xuaxonajána
358 caer xotsatɕána
359 hinchar xabʃatʃána
360 pensar xenóxuabojana
361 cantar xabérsiana < español
362 oler xongɨtsetɕiána
363 vomitar xáʃkonana
364 chupar xobkuakuajána
365 soplar xangowána
366 temer xtsawatxána
367 apretar, exprimir xatɨbána
368 sostener xotbajána
369 abajo tsɨtx-óka
370 arriba tsbanán-oka
371 maduro bótʃena
372 polvo polbɨ́-ʃe < español
373 vivo ainá
374 cuerda biá-xa
375 año wáta

Referencia

  1. Anatole V. Lyovin (1997). An Introduction to the Languages of the World. Oxford: Oxford University Press, pp. 335. ISBN 0-19-508116-1.
  2. Greenberg, Joseph; Ruhlen, Merritt (4 de septiembre de 2007). (pdf) (12 edición). Stanford: Dept. of Anthropological Sciences Stanford University. Archivado desde el original el 25 de diciembre de 2010. Consultado el 27 de junio de 2008. 
  3. Ver por ejemplo Criticismo contra la hipótesis amerindia
  4. Huber, Randall Q. and Robert B. Reed. 1992. Vocabulario comparativo: Palabras selectas de lenguas indígenas de Colombia. Bogotá, Colombia: Instituto Lingüístico de Verano.

Bibliografía

  •   Datos: Q2842667

idioma, camsá, camsá, kamsá, sibundoy, lengua, indígena, colombia, hablada, unas, cuatro, personas, etnia, camsá, filogenéticamente, parece, lengua, aislada, kamsá, sibundoy, coche, mocoakamintšáhablado, encolombia, colombiaregiónputumayohablantes2, 1997, 2004. El camsa kamsa o sibundoy es una lengua indigena del sur de Colombia hablada por unas cuatro mil personas de la etnia camsa Filogeneticamente parece ser una lengua aislada Kamsa Sibundoy Coche MocoaKamintsaHablado enColombia ColombiaRegionPutumayoHablantes2 000 1997 1 4 022 2004 FamiliaLengua aislada editar datos en Wikidata Indice 1 Clasificacion 2 Fonologia 3 Vocabulario 4 Referencia 4 1 BibliografiaClasificacion EditarNo se han podido determinar parentescos fiables entre el camsa y ninguna otra lengua de la region por lo que se la considera una lengua aislada o una lengua no clasificada Entre los parentescos especulativos se ha propuesto bajo evidencias poco fiables que podria estar relacionada con las lenguas chibchas sobre la base de evidencias lexicas superficiales aunque el proyecto de comparacion sistematica ASJP no muestra similitudes particularmente cercanas entre el chibcha y el camsa 2 Igualmente especulativa es la propuesta de Joseph Greenberg de que el kamsa podria formar junto las lenguas arawak las lenguas tupi y otra serie de familias menores un hipotetico macrofilo ecuatorial 3 Esta clasificacion se basa igualmente en datos muy pobres y la mayoria de los especialistas la consideran inconcluyente y altamente especulativa 4 Otros autores consideran mas probable el parentesco lejano del camsa con otras lenguas asiladas o cuasi asiladas de la region como el Andaqui el Tinigua el Cofan el Awa y el Guambiano Fonologia EditarTiene seis fonemas vocalicos y 20 consonanticos entre los cuales se destacan como peculiaridad las consonantes retroflejas tambien presentes en el guambiano Estos son los fonemas de la lengua camsa VocalesAnteriores Centrales PosterioresCerradas i i uMedias e oAbiertas aConsonanteslabial alveolar retrofleja palatal velaroclusivas sordas t koclusivas sonoras b d gnasales m n nafricadas ts ts cfricativas s s ŝ xlateraless l lyvibrantes raproximante w yLos fonemas p y f aparecen en palabras prestadas del castellano u otras lenguas Vocabulario EditarVocabulario camsa segun Huber y Reed 1992 5 Glosa Kamsa Notas1 lengua biᶘta xa2 boca waja ɕa3 labio wajatsebia ɕa4 diente xuatsa ɕe5 nariz tsxa ɕe6 ojo bɕnɨ be7 oreja matskua ɕe8 cabeza bestɕa ɕe betɕa ɕe9 frente xuentsɨɕa ɕe10 cabello stxɨnɨ xa11 menton kumbambɨ ɕa12 barba wangɨtsboboʃɨ xua13 cuello tamoɕa xa14 pecho kotʃa xa15 teta seno pechos tʃotʃo16 vientre abdomen wabsbia17 espalda stɨtɕa xa18 hombro tantɕa xa19 brazo buakua tɕe21 codo ʃɨmia be22 mano kukua tɕe23 dedo de la mano ntɕabua bxa24 una ngetsebia ɕe25 pierna mɨntxa xa27 rodilla ntsamia ɕe28 espinilla ɕɨbxa xa29 pie ʃekua tɕe30 dedo del pie xɨntɕa bxa31 piel bobatʃe32 hueso beta ɕe beta bxa33 sangre buiɲe34 corazon ainana35 pulmones bexnatse36 pene lotɕe37 vulva salapo38 hombre entɕa jentɕa 39 varon bojabasa40 mujer ʃembasa41 gente entɕanga42 marido esposo boja43 marida esposa ʃema44 padre taita bebta45 madre mama bebma mama46 criatura ɕeɕona ɕoɕona 47 viejo bɨtsanan48 agua bujeʃe bexa je49 rio bexa ke bʃaxa je51 lago wabxaxona je52 pantano xatɨʃaɲe53 fuente ojo de agua obaxtʃkaniɲe54 caida de agua buatʃkɨkxaniɲe55 catarata raudal bʃawenaniɲe56 candela fuego iɲe niɲe57 ceniza xatinja58 carbon enaxoma ɕe59 humo ngona60 lena niɲa61 cielo sel oka lt espanol62 lluvia wabtena63 viento binjia64 sol ʃinje65 luna xuaʃkona66 estrella estrelja tema lt espanol67 dia bɨnɨ te te68 noche ibeta69 trueno waxuesaja70 relampago tkuinje71 arco iris tsɨbkuakuatxo72 tierra bʃantse73 piedra ndɨtɕ be74 arena kaskaxo lt espanol75 casa jebna76 techo thɨxnaɲe bonxanana77 puerta bɨɕa ɕe78 banco tɕenɨ ɕe79 estera txua ʃe80 hamaca uxonjanɨ ʃa81 catre cama de barbacoa xutsnɨ ʃa82 olla matba xa83 roza sementera xaxaɲe84 caserio pueblo tema lt espanol85 camino sendero trocha benatʃe86 red ataʒajɨ ʃa lt espanol87 anzuelo ansuelɨ bxua lt espanol88 hacha tatɕnia lt espanol89 cuchillo kutʃiljɨ bxa lt espanol90 canoa kanou ɕe91 remo ʒem be lt espanol92 porra macana ngarot be lt espanol93 lanza lantsɨ ʃa lt espanol94 arco de cazar arku bxa lt espanol95 flecha pletʃɨ bxua lt espanol96 cerbatana xuesanɨ ɕa97 danta bɨtsija98 tigre tigre lt espanol99 leon puma leon lt espanol100 armadillo armadiljo be101 perro keɕe102 venado biangana mongoxo103 murcielago tʃimbilako104 nutria salado be105 capuchin machin komendero lt espanol110 paca guagua mɨmaɕe113 tortuga tortuga ɕe lt espanol115 saino sain kotɕe lt espanol117 aguti entsoje ɕe118 rata ʒata tɕe lt espanol119 gato meseto120 raton ʃiena121 cola waskuatɕi xua122 serpiente culebra mɨtɕkuaje123 mapana amaron126 sapo sapo lt espanol127 pajaro ʃlobtɕe128 picaflor colibri ngɨntsiana130 tucan pikudo131 loro ʃatuo ʃatu133 gallinazo ngaljinaso lt espanol134 pavo tʃumbo135 lechuza buho koskungo136 pava de monte kukuana137 gallina tuamba138 pescado beona140 abeja txowana141 mosca ʃatsɨbiana142 pulga nzantsana143 piojo mɨtsana144 zancudo ʃɨngna bxa146 hormiga xuana147 arana baxna batʃna ɕe148 nigua pigue tsɨtxona149 monte txa ɲe150 pajonal sabana xatʃaɲe151 cerro loma batsxaɲe152 arbol betije betije ʃe153 hoja tsbuana tʃe154 hoja de arbol tsbuana tʃe155 flor wantɕebxu ʃa156 fruta ʃaxuan be158 raiz tbɨtɨ xa159 semilla xenaje160 palo niɲɨ ɕe161 hierba ʃakuana162 maiz matse163 yuca bʃendɨ ɕe165 tabaco tbako lt espanol166 algodon tongentse ʃe167 calabazo poro taus be168 name tʃana169 camote mija170 achiote bija mandorɨ ʃa171 aji tsɨtɕa173 ayahuasca jaje biaxije174 platano blandɨ tɕa lt espanol178 cana brava ɕɨ ɕe179 sal tamo180 chicha masato boko ye181 uno kanje182 dos uta183 tres unga184 cuatro kanta185 cinco ʃatʃna190 diez bnɨ tsan191 primero natsana192 ultimo ustonoje193 sonajero maraca marakɨ ʃe lt espanol194 tambor ɕɨnxana be195 cushma ʃabuanguanɨ xua196 orejera arete wamatsaxonjanɨ ʃa197 mascara xobɨ tsanɨ ɕe198 curandero tatɕmbua joba199 cacique curaca capitan utabna mandado lt espanol200 yo mi usted atɕe201 usted aka202 el tʃa203 ella tʃa204 nosotros inclusivo bɨ nga206 ustedes tɕingabtanga207 ellos tʃɨ nga208 mi mano atɕ be kukua tɕe209 tu mano ak be kukua tɕe210 su mano tʃa be kukua tɕe211 nuestras manos bɨng be kukua tɕe213 sus manos de ellos tʃɨ ng be kukuatɕe214 mi arco atɕ be arku bxa lt espanol215 tu arco ak be arku bxa216 su arco de el tsa be arku bxa217 nuestro arco bɨ ng be arku bxa219 su arco de ellos tʃɨ ng be arku bxa220 grande bɨ ts221 pequeno base bintʃe222 frio ʃek bana223 caliente ntɕniɲe224 bueno tɕabe tɕaba225 malo baka bakna soje226 blanco bxantse227 negro btsenga228 vaya ve m o tsa229 ven m a bo230 come m o se231 bebe m o bɕe232 duerme m o tsamana233 corona tʃinʃ oka234 dientes delanteros incisivos btɨɕa ɕe236 pelo largo bɨ n stxɨna ʃe237 garganta y cuello bexɨ ngua xa238 nuez de la garganta tamoɕtxon be239 espalda parte superior stɨtɕa xa241 muneca ʃɨmia be242 pierna inferior ɕɨbxa tɕe243 el pelo del cuerpo bobo ʃɨ xa244 estomago wabsbia245 intestinos tʃuntʃuljɨ xua nga246 viejita wela xema247 nubes quietas xantɕetɨ ʃe249 roza sementera de maiz taɕxa ɲe250 quebrada base bexa je251 piedrecillas ndɨtɕme ʃe252 rocas grandes peɲi ɕe lt espanol253 camino sendero trocha axʃatʃnɨxni ɲe255 rancho tambo tema256 este kem257 eso ese aquel tʃɨ 258 quien nda ndmua259 que ndaja260 no ndoɲe261 todos njctska262 muchos bɨtska ba ba nga263 largo bɨ n264 corteza xuboba ʃe265 carne mɨntɕena267 grasa minjika lt espanol268 huevo ʃɨmnɨ be269 cuerno tsɨtxoni ɕe270 pluma plumɨ bxua lt espanol271 una garra ngetsebia ɕe272 barriga wabsbia273 higado bekotʃka274 beber xatmuana xobɕiana275 comer xasana276 morder xaxantsana277 ver xinjana278 oir xowenana279 saber xtsetatɕmbuana280 dormir xomanana281 morir xobanana282 matar xobana283 nadar xatʃbabana284 volar xongebxuana285 andar xtsanana286 venir xabana287 acostarse xtsexaxonana288 sentarse xotbemana289 ponerse en pie de pie xotsajana290 dar xatɕetajana291 decir xajanana292 quemar arder xtsejiɲana293 montana xaɲe294 rojo buangana295 verde ngɨ bʃna296 amarillo tsɨɕijana297 lleno xutxena298 nuevo tsɨ m299 redondo be300 seco boxoxo buaʃana301 nombre wabaina302 como ntɕamo303 cuando ntseko ntseko ora304 donde ndm oka ndaj entɕe305 aqui mu entɕe306 alli tʃ entɕe307 otro inje inja308 poco batɕa basebta309 neblina xantɕetɨ ʃe310 fluir xtsobuana311 mar mar bexa je312 mojado btʃekuana313 lavar xaxabiana314 gusano tsɨkɨmiana315 ala xuatɨngmia ʃa316 piel peluda bobo ʃa bobo ʃe317 ombligo wamɨʃtɨtɨ ɕa318 saliva jebua je319 leche letɕi je lt espanol320 con ka btaka321 en oka iɲe entɕe322 en lugar definido oka323 si se sna324 hielo jelo lt espanol326 helarse xtseʃekbana327 nino base tema328 oscuro ibeta329 cortar kutʃu j330 ancho tɨntɕa331 estrecho angosto base tɨntɕa332 lejos bɨn oka333 cerca beko ɲe334 grueso xoʃa335 delgado base xoʃa336 corto beko337 pesado teʃut uta338 embotado ndɨ ngmɨtʃɨ bxa339 afilado bɕa xa ngmitʃɨ bxa340 sucio tsenga tsenga341 podrido xanguana342 liso bɨngɨnjana343 recto nderitʃe344 correcto tɕaba345 izquierdo waɲikuaj oi ka346 derecho katʃbi oi ka347 viejo tangua348 frotar xanɨtxuana349 jalar arrastrar xuasxanana350 empujar xatsɨntɕana351 botar tirar xutɕenana352 golpear xuenanana353 hender xaʃtɨtɕana354 punzar chuzar xangɨsɨtxuana355 cavar xaxutxuana356 atar xabatsikana357 coser xuaxonajana358 caer xotsatɕana359 hinchar xabʃatʃana360 pensar xenoxuabojana361 cantar xabersiana lt espanol362 oler xongɨtsetɕiana363 vomitar xaʃkonana364 chupar xobkuakuajana365 soplar xangowana366 temer xtsawatxana367 apretar exprimir xatɨbana368 sostener xotbajana369 abajo tsɨtx oka370 arriba tsbanan oka371 maduro botʃena372 polvo polbɨ ʃe lt espanol373 vivo aina374 cuerda bia xa375 ano wataReferencia Editar Anatole V Lyovin 1997 An Introduction to the Languages of the World Oxford Oxford University Press pp 335 ISBN 0 19 508116 1 ASJP World Language Tree Greenberg Joseph Ruhlen Merritt 4 de septiembre de 2007 An Amerind Etymological Dictionary pdf 12 edicion Stanford Dept of Anthropological Sciences Stanford University Archivado desde el original el 25 de diciembre de 2010 Consultado el 27 de junio de 2008 Ver por ejemplo Criticismo contra la hipotesis amerindia Huber Randall Q and Robert B Reed 1992 Vocabulario comparativo Palabras selectas de lenguas indigenas de Colombia Bogota Colombia Instituto Linguistico de Verano Bibliografia Editar Adelaar Willem 2004 2 The Chibchan sphere The Languages of the Andes Cambridge University Press pp 151 154 ISBN 978 0 521 36275 7 Datos Q2842667Obtenido de https es wikipedia org w index php title Idioma camsa amp oldid 135112261, wikipedia, wiki, leyendo, leer, libro, biblioteca,

español

, española, descargar, gratis, descargar gratis, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, imagen, música, canción, película, libro, juego, juegos