fbpx
Wikipedia

Picardo

El picardo es una de las lenguas romances más próximas al francés y, como esta, es una de las lenguas de oïl, hasta el punto de que hay una gran polémica sobre si es una lengua independiente o un dialecto.

Picardo
Picard, ch'ti, ch’timi, rouchi
Hablado en

  Bélgica

  Francia
Región Región Valona en Bélgica
Picardía y Norte-Paso de Calais en Francia.
Hablantes ~ 700 000
Familia

Indoeuropeo
  Itálico
    Romance
      Romance occidental
        Galo-romance
          Subgrupo oïl

            Picardo
Escritura alfabeto latino
Estatus oficial
Oficial en Reconocida como lengua regional endógena en Bélgica
Códigos
ISO 639-2 roa
ISO 639-3 pcd

      picardo

Aspectos históricos, sociales y culturales

Otras denominaciones

El picardo (picard) tiene otras denominaciones (dialectos) como chti (o chtimi), patois du nord (patués del norte) o rouchi, este último es un dialecto del picardo, considerado a menudo como una "habla de oïl" diferente, que es hablada en el Hainaut Occidental, entre Mons y la línea Tournai-Soignes-Ath-Mouscron.

Distribución

Se habla en las regiones francesas de la Picardía (desde el sur del Oise, del Somme y del Aisne) y Nord-Pas de Calais (hasta la zona de Dunkerque, de habla flamenca y Bélgica en la mayor parte de la provincia de Hainaut, hasta La Louvière al este (entre Mons y Charleroi).

Hablantes

Sin estadísticas globales ni fiables. Tan sólo una encuesta hecha en Amiens (1980-1981), mostraba que el 46 % de los hombres y el 29 % de las mujeres nacidas en 1942 declaraban hablar picardo.

Normativización

Sin ninguna normativa aceptada. Aun así, desde un punto de vista ortográfico, una parte importante de los autores están de acuerdo en una serie de principios que pueden tender a una cierta normativización:

  • Reanudación del código ortográfico francés, todo teniendo en cuenta las particularidades fonéticas del picardo.
  • Utilización razonada de las letras mudas o variantes gráficas para permitir una correcta identificación de las palabras. Este uso puede tener un máximo entre los escritores tradicionales, más próximos a la ortografía francesa, y prácticamente desaparece entre los partidarios de métodos fonistas. En una situación intermedia se encontraría la adaptación del sistema Feller para el picardo hecha por Fernand Carton.
  • Tendencia a borrar las particularidades locales para permitir una compresión cuanto más amplia mejor. Algunos autores llegan a la utilización de archigrafías que posibiliten lecturas múltiples.

Estatus legal

Reconocida como lengua regional endógena en Bélgica, según el decreto del ejecutivo de la Comunidad Francesa adoptado el 1990. Se beneficia, sobre todo por el que hace su presencia en los medios de comunicación, de las acciones de la Oficina de las Lenguas Regionales Endógenas.

En Francia no se beneficia de ninguna legislación a nivel general y la ratificación de la Carta Europa de las Lenguas Regionales o Minoritarias está bloqueada.

Educación

En Francia es reconocido de facto[aclaración requerida] por el Ministerio de Educación Nacional y se enseña en las escuelas de la región y puede estudiarse de manera facultativa.

Descripción lingüística

Fonología

El picardo presenta elisiones vocálicas de vocales átonas pretónicas, al mismo tiempo que epéntesis iniciales para evitar los grupos consonánticos resultantes,[1]​ esos dos cambios fonológicos combinados a veces le dan al picardo un aspecto notoriamente diferente del francés estándar. Un rasgo notable es que la /*k/ del proto-galorromance no se palataliza ante /æ/:

GLOSA Latín Picardo Francés
antiguo
Occitano
Septentrional
Occitano
Meridional
'cabra' CAPRA kièvre chievre chevra, chavra cabra
'querida' CARA kier chier cheira cara
'perro' CĀNIS kien chien chen, chin can
'casa de' CASA chiese chas, chies casa
'campo' CAMPUS camp champ camp

Vocabulario

  • Hola: Salut , Bojour , Salut ti z'aute ! , Bojour mes gins !
  • Adiós: Adé , A l'arvoïure (hasta la vista).
  • ¿Cómo te llamas?: Kmint qu' tu t'apèles ?
  • ¿Cómo estás?: Cha vo-ti ? (informal) , Comint qu' té vas ? , Comint qui va ?
  • ¿Cuántos años tienes?: Quel age éq' t'os ? , Queul age que t'as ?
  • Tengo ... años: J' ai ... ans.
  • Hablas inglés?: Pérlez vos inglé ?
  • ¿Qué es esto?: Quoé qu' ch'est ?
  • Es ...: Ch' est ...

Números

Los números cardinales en francés del 1 al 20 son como sigue:

  • Uno: un
  • Dos: deus
  • Tres: troés
  • Cuatro: quate
  • Cinco: chonc
  • Seis: sis
  • Siete: sèt
  • Ocho: uit
  • Nueve: neu
  • Diez: dis
  • Once: onze
  • Doce: dousse
  • Trece: trèsse
  • Catorce: quatore
  • Quince: tchinse
  • Dieciséis: sèse
  • Diecisiete: dis-sèt
  • Dieciocho: dis-uit
  • Diecinueve: dis-neu
  • Veinte: vint

Expresiones

A continuación se comparan algunas expresiones en picardo (sistema Feller-Carton y Normativa fonética) y francés estándar:

Ej t'arconnôs ti z'aute, t'es d'min couin ! (sistema Feller-Carton)
Èj t'ærkònnos tizòte, t'és d'mîn couîn ! (Normativa fonética)
Je te reconnaît toi, tu es de mon coin ! (en francés)
Inlève t'capiau, y a un Ch'ti qui passe.
Înlèvhe eùt'kapiauw, î å ûn Ch'tî quî påsse.
Enlève ton chapeau, il y a un Ch'ti qui passe.
Al a s'cu conme eune mante à prones !
Ål å s'cûh kôme eùne mante à prònes!
Elle a un cul comme une mande à prunes! (mande = petit panier)
Attind, té vas vir, té vas printe su t'guife !
Åttînd, te vås vîr, te vås prînte sûh t'guiffe !
Attend, tu vas voir, tu vas prendre (une claque) sur ta figure !
Car qui ione, i va lon
Car qui ione, i va lon
Un chariot qui grince, va loin
Chake poéyis chake mode, chake cu chake crote !
Chàke paÿs chàke coutûme, chàke cûh chàke cròtte !
Chaque pays chaque coutume, chaque cul chaque crotte !
Ch'ti-là y'a d'étoupes à s' quenouille
Ch'ti-là y'a d'étoupes a s' quenouille
Celui-là, il a des étoupes à sa quenouille (i.e. Serait-il cocu ??)
Ch'que té m'dis là assis, ej té l'éros bin dit dbout !
Ch'queû te m'dîs lå åssîs, èj te l'auros bîn dîs dd'boût !
Ce que tu me dis là assis, je te l'aurais bien dis debout !
Éch'ti qui parte àl' ducasse, i pièrd s' plache !
Éch'tî quî pårht àl' dûcàsse, î pièrhd eùss' plàche !
Qui va à la ducasse (fête du village), perd sa place !

Referencias

  1. Auger, Julia. «"Phonological variation and Optimality Theory: Evidence from word-initial vowel epenthesis in Vimeu Picard" en Language Variation and Change, 13 (2001), pp. 253–303.» (PDF). Indiana University. Consultado el 14 de febrero de 2012. 

Bibliografía

  • (en francés) Jean Sibille, Les langues régionales, coll Dominos, Flammarion , ISBN 2-08-035731-X (2000)

Enlaces externos

 
Esta lengua tiene su propia Wikipedia. Puedes visitarla y contribuir en Wikipedia en picardo.
  • Ch'lanchron.
  • (en francés).
  • .
  • Diccionaris picards.

Audio

http://ches.diseux.free.fr/sons/d85.mp3
http://ches.diseux.free.fr/diri/dir85.htm
Centre de Ressources pour la Description de l'Oral (CRDO) ( http://www.language-archives.org/language/pcd )
  •   Datos: Q34024
  •   Multimedia: Picard

picardo, para, otros, usos, este, término, véase, desambiguación, picardo, lenguas, romances, más, próximas, francés, como, esta, lenguas, oïl, hasta, punto, gran, polémica, sobre, lengua, independiente, dialecto, picard, timi, rouchihablado, bélgica, franciar. Para otros usos de este termino vease Picardo desambiguacion El picardo es una de las lenguas romances mas proximas al frances y como esta es una de las lenguas de oil hasta el punto de que hay una gran polemica sobre si es una lengua independiente o un dialecto PicardoPicard ch ti ch timi rouchiHablado en Belgica FranciaRegionRegion Valona en Belgica Picardia y Norte Paso de Calais en Francia Hablantes 700 000FamiliaIndoeuropeo Italico Romance Romance occidental Galo romance Subgrupo oil PicardoEscrituraalfabeto latinoEstatus oficialOficial enReconocida como lengua regional endogena en BelgicaCodigosISO 639 2roaISO 639 3pcd picardo editar datos en Wikidata Indice 1 Aspectos historicos sociales y culturales 1 1 Otras denominaciones 1 2 Distribucion 1 3 Hablantes 1 4 Normativizacion 1 5 Estatus legal 1 6 Educacion 2 Descripcion linguistica 2 1 Fonologia 3 Vocabulario 3 1 Numeros 3 2 Expresiones 4 Referencias 4 1 Bibliografia 4 2 Enlaces externos 4 3 AudioAspectos historicos sociales y culturales EditarOtras denominaciones Editar El picardo picard tiene otras denominaciones dialectos como chti o chtimi patois du nord patues del norte o rouchi este ultimo es un dialecto del picardo considerado a menudo como una habla de oil diferente que es hablada en el Hainaut Occidental entre Mons y la linea Tournai Soignes Ath Mouscron Distribucion Editar Se habla en las regiones francesas de la Picardia desde el sur del Oise del Somme y del Aisne y Nord Pas de Calais hasta la zona de Dunkerque de habla flamenca y Belgica en la mayor parte de la provincia de Hainaut hasta La Louviere al este entre Mons y Charleroi Hablantes Editar Sin estadisticas globales ni fiables Tan solo una encuesta hecha en Amiens 1980 1981 mostraba que el 46 de los hombres y el 29 de las mujeres nacidas en 1942 declaraban hablar picardo Normativizacion Editar Sin ninguna normativa aceptada Aun asi desde un punto de vista ortografico una parte importante de los autores estan de acuerdo en una serie de principios que pueden tender a una cierta normativizacion Reanudacion del codigo ortografico frances todo teniendo en cuenta las particularidades foneticas del picardo Utilizacion razonada de las letras mudas o variantes graficas para permitir una correcta identificacion de las palabras Este uso puede tener un maximo entre los escritores tradicionales mas proximos a la ortografia francesa y practicamente desaparece entre los partidarios de metodos fonistas En una situacion intermedia se encontraria la adaptacion del sistema Feller para el picardo hecha por Fernand Carton Tendencia a borrar las particularidades locales para permitir una compresion cuanto mas amplia mejor Algunos autores llegan a la utilizacion de archigrafias que posibiliten lecturas multiples Estatus legal Editar Reconocida como lengua regional endogena en Belgica segun el decreto del ejecutivo de la Comunidad Francesa adoptado el 1990 Se beneficia sobre todo por el que hace su presencia en los medios de comunicacion de las acciones de la Oficina de las Lenguas Regionales Endogenas En Francia no se beneficia de ninguna legislacion a nivel general y la ratificacion de la Carta Europa de las Lenguas Regionales o Minoritarias esta bloqueada Educacion Editar En Francia es reconocido de facto aclaracion requerida por el Ministerio de Educacion Nacional y se ensena en las escuelas de la region y puede estudiarse de manera facultativa Descripcion linguistica EditarFonologia Editar El picardo presenta elisiones vocalicas de vocales atonas pretonicas al mismo tiempo que epentesis iniciales para evitar los grupos consonanticos resultantes 1 esos dos cambios fonologicos combinados a veces le dan al picardo un aspecto notoriamente diferente del frances estandar Un rasgo notable es que la k del proto galorromance no se palataliza ante ae GLOSA Latin Picardo Frances antiguo Occitano Septentrional Occitano Meridional cabra CAPRA kievre chievre chevra chavra cabra querida CARA kier chier cheira cara perro CANIS kien chien chen chin can casa de CASA chiese chas chies casa campo CAMPUS camp champ campVocabulario EditarHola Salut Bojour Salut ti z aute Bojour mes gins Adios Ade A l arvoiure hasta la vista Como te llamas Kmint qu tu t apeles Como estas Cha vo ti informal Comint qu te vas Comint qui va Cuantos anos tienes Quel age eq t os Queul age que t as Tengo anos J ai ans Hablas ingles Perlez vos ingle Que es esto Quoe qu ch est Es Ch est Numeros Editar Los numeros cardinales en frances del 1 al 20 son como sigue Uno un Dos deus Tres troes Cuatro quate Cinco chonc Seis sis Siete set Ocho uit Nueve neu Diez dis Once onze Doce dousse Trece tresse Catorce quatore Quince tchinse Dieciseis sese Diecisiete dis set Dieciocho dis uit Diecinueve dis neu Veinte vintExpresiones Editar A continuacion se comparan algunas expresiones en picardo sistema Feller Carton y Normativa fonetica y frances estandar Ej t arconnos ti z aute t es d min couin sistema Feller Carton Ej t aerkonnos tizote t es d min couin Normativa fonetica Je te reconnait toi tu es de mon coin en frances dd dd Inleve t capiau y a un Ch ti qui passe Inlevhe eut kapiauw i a un Ch ti qui passe Enleve ton chapeau il y a un Ch ti qui passe dd dd Al a s cu conme eune mante a prones Al a s cuh kome eune mante a prones Elle a un cul comme une mande a prunes mande petit panier dd dd Attind te vas vir te vas printe su t guife Attind te vas vir te vas printe suh t guiffe Attend tu vas voir tu vas prendre une claque sur ta figure dd dd Car qui ione i va lonCar qui ione i va lonUn chariot qui grince va loin dd dd Chake poeyis chake mode chake cu chake crote Chake pays chake coutume chake cuh chake crotte Chaque pays chaque coutume chaque cul chaque crotte dd dd Ch ti la y a d etoupes a s quenouilleCh ti la y a d etoupes a s quenouilleCelui la il a des etoupes a sa quenouille i e Serait il cocu dd dd Ch que te m dis la assis ej te l eros bin dit dbout Ch queu te m dis la assis ej te l auros bin dis dd bout Ce que tu me dis la assis je te l aurais bien dis debout dd dd Ech ti qui parte al ducasse i pierd s plache Ech ti qui parht al ducasse i pierhd euss plache Qui va a la ducasse fete du village perd sa place dd dd Referencias Editar Auger Julia Phonological variation and Optimality Theory Evidence from word initial vowel epenthesis in Vimeu Picard en Language Variation and Change 13 2001 pp 253 303 PDF Indiana University Consultado el 14 de febrero de 2012 Bibliografia Editar en frances Jean Sibille Les langues regionales coll Dominos Flammarion ISBN 2 08 035731 X 2000 Enlaces externos Editar Esta lengua tiene su propia Wikipedia Puedes visitarla y contribuir en Wikipedia en picardo Ch lanchron Ortografia del picardo en frances Chtimi picard com Diccionaris picards Audio Editar http ches diseux free fr sons d85 mp3 http ches diseux free fr diri dir85 htm Centre de Ressources pour la Description de l Oral CRDO http www language archives org language pcd dd Datos Q34024 Multimedia PicardObtenido de https es wikipedia org w index php title Picardo amp oldid 131480751, wikipedia, wiki, leyendo, leer, libro, biblioteca,

español

, española, descargar, gratis, descargar gratis, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, imagen, música, canción, película, libro, juego, juegos